✅"چپ دستی و راستی چه تاثیری در اختلالات ویژه یادگیری دارد؟"
بسیاری از مهارتهای خواندن و نوشتن و ریاضی و ورزش وابسته به حرکت دستان است.هر دست داده های محیط پیرامونی را یک نیمکره مغزی هدایت می کند.دست راست به نیمکره "چپ"و دست چپ داده ها را به نیمکره "راست"هدایت می کند.اکثر کودکان در سن سه سالگی بطور کامل از یک دست برتر وغالب استفاده نمی کنند ولی در سن چهار سالگی به این وضیعت پایان می دهند ودست غالب و برتر مشخص و تثبیت می شود.تحقیقات نشان داده است راست دستی یا چپ دست بودن کودکان ژنتیکی است.به لحاظ همین ما در کلینیک های درمانی اختلالات ویژه یادگیری و نیز به معلمان و مربیان مراکز آموزشی و والدین آموزش می دهیم که چگونه اندام های دچار عدم غلبه طرفی را غالب سازند.تا از آسیب های اجتماعی و روانی و آموزشی کودک در آینده پیشگیری شود.حال اگر پدر و مادری "راست دست"باشند به احتمال 98درصد فرزندشان نیز راست دست خواهد بود.اگر یکی از والدین" چپ دست"باشد احتمال 17درصد و اگر هردو والد چپ دست باشند به احتمال 50درصد فرزند آنان "چپ دست"خواهد شد.
اما دانش آموز و بزرگسالی که چپ دست است از بسیاری از امکانات طبیعی محروم خواهد شد.چرا که بیش از 95درصد امکانات برای 80درصد افرادی که راست دست هستند طراحی و تولید می شود.نظیر میز و صندلی مدرسه،طریق نوشتن خطوط فارسی، خواندن فارسی، باز وبسته شدن درها، نصب دگمه و زیپ در البسه،امکانات اتومبیل،طراحی پارکنیک ها، رفت و آمد خیابان ها وجاده ها، ابزارآلات فنی وهنری و...
لذا دانش آموزی که برتری غلبه چپ دارد دست خط بد، نارسا نویسی، کج نویسی، کمرنگ نویسی، چرخش اندام، اختلالات نشستن، آرتروزگردن، انحراف ستون فقرات، اختلال وسازش با هم میزی، کند نویسی، پرفشار نویسی، اضطراب در او مشاهده خواهد شد.همه موارد فوق احتمال دارد کودک و دانش آموز را در مسیر افت تحصیلی و اختلالات یادگیری قرار دهد.
یکی از علل بدخط نویسی چپ دستی است.
✍انواع متداول بد خط نویسی:
-درشت نویسی و ریز نویسی
-فاصله گذاری نامناسب بین حروف وکلمات
-نامرتب نوشتن
-کج نوشتن حروف وکلمات
-خارج شدن از خط زمینه
-کم رنگ نویسی-پر رنگ نویسی
❇️شیوه های درمانی:
1- الگوی صحیح گرفتن قلم را به دانش آموزان یاد دهید.
2-با گره زدن یک نخ بر روی قلم ،محل مناسب برای گرفتن قلم را مشخص کنید.
3-چنانچه کودک از اختلال عاطفی وروانی رنج می برد او را به روانشناس ویا مشاور معرفی کنید.
4-جهت کاستن تنش کودک می بایستی: سعی کنید کودک تصویر مثبتی از خودش ایجاد کند،از سرزنش او به خاطر بد خطی خودداری کنید،از ایجاد اضطراب در کودک جلوگیری کنید،وی را تشویق نمایید.
5-اگر کودک دچار ضعف ویا محدودیت حرکتی است تمرینات زیر را انجام دهید:
-تمرینات روی تابلو:از کودک بخواهید با استفاده از حرکات آزاد وگسترده دست وبه کار گیری عضلات شانه بازو وانگشتان بر روی تابلو طراحی کند.
-پرورش حرکات نوشتن با سایر وسایل:
از کودک بخواهید بجای استفاده از قلم از انگشت خود ورنگ گواش استفاده کند یا عمل نوشتن را بر روی یک سینی ماسه یا خاک انجام دهد. در صورت لرزش انگشتان کودک ،وی را به متخصص مغز واعصاب معرفی نمایید.ولی چنانچه کودک سر خود را خیلی به کاغذ نزدیک می کند وی را به چشم پزشک معرفی کنید.
۶-شرکت در کلاسهای خوشنویسی.
۷- اصلاح وضعیت نشستن دانش آموز.
۸-بریدن با قیچی.
۹-مچاله کردن کاغذ جهت تقویت انگشتان دست.
۱۰-باز و بستن دکمه٬زیپ٬بند کفش ٬پیچ و مهره و... جهت تقویت انگشتان.
۱۱-نوشتن و نقاشی کردن روی ماسه نرم.
۱۲-بازی با گل رس و ساختن وسیله با آن جهت تقویت انگشتان.
۱۳-پر کردن نقطه چین و نیز رنگ آمیزی کردن.
۱۴-نقاشی کردن با انگشتان و آبرنگ٬ رنگ پلاستیک و...
۱۵-کشیدن اشکال هندسی بصورت نقطه چین.
۱۶-کامل کردن کلمات و اعداد ناقص.
۱۷-نوشتن بین دو خط موازی(از خط بیرون نزند).
۱۸-شرکت دانش آموز در کلاسهای خوشنویسی.
❇️تقویت غلبه طرفی مغز:
-از کودک بخواهید با پای راست به یک توپ لگد بزند در حالی که با چشم چپ نگاه می کند
-لوله ای را به کودک بدهید واز وی بخواهید که با یک دستشش روی چشم چپ خود را بگیرد وبا دست راستش درون لوله را نگاه کند.
-رادیوی کوچکی را به دست کودک بدهید واز او بخواهید آن را نزدیک گوشش بگیرد وبه آن گوش کند.
⛔️نکته مهم: اگر کودک تمایل دارد که از سمت چپ استفاده کند از او بخواهید همین اعمال را با سمت چپ انجام دهد.به این ترتیب یک سمت بدن کودک غالب می شود.
-چنانچه کودک چپ دست است از او بخواهید هنگام نوشتن سمت چپ کاغذ را به سمت بالا کج کند اگر کودک راست دست است از او بخواهید سمت راست کاغذ را بطرف بالا کج کند.اگر کودک کلمات را بیش از حد بزرگ ویا کوچک می نویسد می توانید اندازه متوسطی برای کلمات در نظر بگیرید وبا گذاشتن فاصله بین کلمات از اوبخواهید فاصله تعیین شده را فقط با یک کلمه پر کند.
-اگر کودک بیش از حد پررنگ یا کمرنگ مینویسد
